چارلز داو و تئوری داو در تحلیل تکنیکال

به منظور سرمایه‌گذاری در بازار بورس یا سایر بازارهای مالی، نیاز به تحلیل بازار کاملا حس می‌شود. یکی از روش‌های موجود برای تحلیل بازار، تحلیل تکنیکال است. اگر با این روش آشنا هستید، حتماً با نام چارلز داو و تئوری داو برخورد داشته‌اید. چارلز داو فردی است که این تحلیل را توسعه بخشید. در این مقاله سعی داریم با فعالیت‌های چارلز داو و تئوری داو بیشتر آشنا شویم.

چارلز هنری داو کیست؟

چارلز هنری داو متولد 6 نوامبر سال 1851 در استرلینگ ایالات متحده‌ی آمریکا است. در سال 1882، چارلز داو با مشارکت شریکش ادوارد جونز، شرکت داو جونز را تأسیس کرد. این روزنامه در زمینه‌ اخبار مالی فعالیت می‌کرد و در سال 1889، روزنامه‌ وال استریت ژورنال به‌ صورت عمومی منتشر شد. او در طول فعالیت خود در روزنامه‌ وال استریت ژورنال، به‌عنوان یک کارشناس مالی معروف شد و مقالات او در این دوران، اساس تئوری داو است.

چارلز هنری داو در تاریخ 4 دسامبر سال 1902 در بروکلین نیویورک از دنیا رفت. معرفی شاخص اقتصادی داو جونز در سال 1896، حاصل فعالیت‌های چارلز داو و تئوری داو است.

شاخص داو جونز

شاخص داو جونز، یک شاخص بازار بورس اوراق بهادار در ایالات متحده‌ی آمریکا است که روزنامه‌ وال استریت ژورنال آن را منتشر و به ‌روزرسانی می‌کند. این شاخص برای اولین بار توسط چارلز هنری داو و با مشارکت ادوارد جونز در تاریخ 26 مه سال 1896 منتشر شد.

این شاخص، عملکرد سهام سی شرکت بزرگ را که در بورس ایالات متحده‌ی آمریکا فعال هستند را اندازه‌گیری می‌کند. از این شرکت‌ها می‌توان اپل، مایکروسافت، نایکی و مک‌دونالدز را نام برد. محاسبه این شاخص به روش وزنی است؛ یعنی سهم‌هایی که بزرگ‌ترند و قیمت بیشتری دارند، تأثیر آنها در این شاخص بیشتر است.

تئوری داو (Dow Theory)

چارلز داو هرگز کتابی در زمینه‌ تحلیل بازار منتشر نکرد و آنچه از نظرات او باقی مانده، مقالاتی است که برای روزنامه‌ وال‌استریت ژورنال می‌نوشت؛ تئوری داو حاصل این مقالات است. پس از درگذشت چارلز هنری داو در سال 1902، برخی از طرفداران و همکاران او مطالبی را منتشر کردند که توضیح بیشتری از تئوری داو می‌داد. از مهم‌ترین این مطالب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• «فشارسنج بازار سهام»، نوشته‌ ویلیام همیلتون، سال 1922

• «نظریه‌ی داو»، نوشته‌ رابرت رِیا، سال 1932

• «چگونه به بیش از 10,000 سرمایه‌گذار در سودآوری از بازار سهام کمک کردم، نوشته‌ی جورج شفر، سال 1960

• «نظریه‌ داو در بازارهای امروزی»، نوشته‌ی ریچارد راسل، سال 1961

جذب هر عامل تأثیرگذار، توسط قیمت یا شاخص بازار، فلسفه‌ تئوری داو است. در نمودارهای قیمت می‌توان تأثیر عرضه و تقاضا، حجم دادوستدها، نرخ بهره‌ بانکی و … را مشاهده کرد و با بررسی تغییرات قیمت می‌توان این عوامل تأثیرگذار را درک کرد.

تئوری داو زیربنای همبستگی شاخص‌ها در تحلیل تکنیکال در آموزش بورس است. طبق این نظریه، اگر یکی از میانگین‌های بازار از سقف مهم قبلی خود بالاتر بیاید، بازار در یک روند صعودی قرار می‌گیرد و میانگین شاخص‌های دیگر نیز همین صعود را تجربه می‌کنند.

تئوری داو و تحلیل تکنیکال

برای درک پژوهش‌های چارلز داو و تئوری داو شناخت تحلیل تکنیکال لازم است. این تحلیل روشی برای پیش‌بینی رفتار نمودارهای قیمت در آینده است. برای این پیش‌بینی، داده‌های نوسانات گذشته در پارامترهای مختلف بازار تحلیل می‌شود. از این پارامترها می‌توان به تغییرات قیمت، میانگین متحرک قیمت‌ها، حجم معاملات، حجم معاملات باز و … اشاره کرد. این نوع تحلیل، برخلاف تحلیل بنیادی است؛ در تحلیل بنیادی ارزش ذاتی اوراق بهادار اندازه‌گیری می‌شود. تحلیل تکنیکال در تمام بازارهایی که فعالیت آنها بر اساس عرضه و تقاضا است کاربرد دارد.

در این تحلیل سه اصل دیده می‌شود:

1. نمودار قیمت کافی است زیرا همه چیز را انعکاس می‌دهد

2. روند حرکت قیمت‌ها مشخص است

3. قیمت تمایل دارد که در طول تاریخ حرکت خود را تکرار کند

این روش تحلیلی به روندها تکیه دارد و از این رو برخی سرمایه‌گذاران بر این باورند که این روش تحلیل تنها برای سفته‌بازان و علاقه‌مندان به نوسان قیمت مفید است. اما از سوی دیگر با توجه به پیش‌بینی آینده، حس رقابت برای کسب سود را بین سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند. بنابراین نمی‌توان گفت که این روش تحلیل تنها برای سفته‌بازان به منظور شناسایی سقف‌ها و کف‌های بازار مناسب است.

کتاب نانوشته

چارلز داوتحلیل تکنیکال روشی ساده برای تحلیل بازار و سرمایه‌گذاری تصور می‌شود که در آن از ابزارهایی ساده برای بررسی تغییرات قیمت استفاده می‌کنند.

هر چند چارلز داو کتابی در زمینه‌ی تحلیل تکنیکال ننوشت اما فعالیت‌های چارلز داو و تئوری داو پایه‌های این تحلیل را استوار کرد. تئوری داو بر مبنای مطالعه‌ حقایقی طبیعی مانند روند قیمت است. پژوهش‌های چارلز داو و تئوری داو در بازار سهام نقطه‌ آغازی برای رشد تحلیل تکنیکال در 100 سال گذشته بود. از مطالعه‌ نظریه‌ داو می‌توان دریافت که دیدگاه‌های چارلز داو بر «حرکت و نوسان قیمت» تمرکز دارد و طرفداران وی با تکمیل نظریه‌ داو، توانستند روش سرمایه‌گذاری بر مبنای تحلیل نمودارهای قیمت را در جهان معرفی کنند.

اصول تئوری داو

حاصل پژوهش‌های چارلز داو و تئوری داو در شش اصل خلاصه می‌شود:

1) قیمت، بازار را به طور کامل انعکاس می‌دهد

بر اساس این اصل، تئوری داو بر خلاف اقتصاد رفتاری عمل می‌کند. تئوری داو، قیمت را نمود کلی بازار می‌داند و بدون اطلاع از عواملی مثل پتانسیل درآمدزایی شرکت‌ها، صلاحیت مدیران، رقابت‌ها و …، می‌توان به قیمت مراجعه کرد.

2) سه روند اصلی را می‌توان در بازار دید

روندهای بازار را می‌توان بر حسب طول بازه‌ زمانی آنها، به سه روند دسته‌بندی کرد:

• کلی (بیش از یک سال یا بیشتر)

• ثانویه (سه هفته تا سه ماه)

• کوچک (کمتر از سه هفته)

3) روندهای اصلی، 3 فاز را تجربه می‌کنند

در یک بازار که روند اصلی آن صعودی است، بازار سه فاز تجمع، مشارکت عمومی و افراط در خرید را تجربه می‌کند.

در یک بازار که روند اصلی آن نزولی است، بازار سه فاز توزیع، مشارکت عمومی و ناامیدی تجربه را تجربه می‌کند.

4) لازم است شاخص‌ها یکدیگر را تأیید کنند

برای تثبیت یک روند لازم است سیگنالی که در یک شاخص وجود دارد، خود را با سیگنال یک شاخص دیگر تطبیق دهد.

5) لازم است حجم معاملات، روند را تأیید کند

وقتی قیمت در جهت روند اصلی در حال حرکت است، حجم باید افزایش داده شود. همین‌طور اگر حرکت قیمت خلاف جهت روند اصلی است، لازم است حجم کاهش یابد.

6) روندها به حرکت خود ادامه می‌دهند تا زمانی که یک برگشت واضح اتفاق بیفتد

تغییر روند اصلی نباید با روندهای ثانویه یا کوچک اشتباه گرفته شود. تشخیص تغییر روند اصلی بازار سخت است و چارلز داو و تئوری داو احتیاط و صبر را در این مورد توصیه می‌کنند.